مزارات ایران و جهان اسلام

این آرامگاه در ابتداى جادة تایباد به خواف واقع شده و از آثار زیبای قرن هشتم و نهم هجری قمری است. خود قبر، در فضاى آزاد قرار دارد و در برابر آن، بناى باشکوهى ساخته شده است. بر اطراف مرقد، محجرى کشیده شده، دو لوح سنگى خاکسترى رنگ، یکى بر روى قبر و دیگرى در بالاسر آن به صورت افراشته قرار داده شده است. بر روى سنگ قبر نوشته شده است: «هذا مرقد مرحوم قطب الاقطاب مولانا شیخ زین الدّین ابابکر بن شیخ على بن شیخ ابوبکر بن شیخ احمد بن (شیخ محمّد بن) شیخ محمود بن شیخ سهیل تایبادى وفات یوم پنجشنبه سلخ محرّم 791».

بقعة با شکوه این امامزاده در قلب شهر عشق آباد، در خیابان شهید على اصغر مهر آبادى، در 20 کیلومترى جنوب شهر نیشابور واقع شده و به «حمزة بن موسى ‰» مشهور است.

بناى قبلى که از آجر و بسیار کوچک بود، در سال 1386 تخریب شد و بجاى آن بناى باشکوه کنونى که به صورت 8 ضلعى است ساخته شد. هر یک از اضلاع آن 8 متر و ایوانى در جنوب بقعه تعبیه شده که طول آن 8 و پهناى آن دو و ارتفاع آن 6 متر است. این ایوان، دور تا دور بقعه امتداد دارد و مدخل اصلى بقعه در جنوب شرق واقع شده که توسّط چهار پلّکان به آن راه مى‏یابد. دور تا دور بقعه، چهار در و چندین پنجره جهت نورگیرى تعبیه شده است.

این آرامگاه، بر روى تپّه‏ در غرب شهر ششتمد از توابع شهرستان سبزوار واقع شده و چشم انداز آن زیبا است.

بناى آرامگاه، در سال 1353هـ . ش توسّط مهندس جودت طرّاحى و توسّط انجمن آثار ملّى ایران احداث شده است. این بنا، داراى دو ورودى از دو ضلع غرب و جنوب مى‏باشد. بناى آرامگاه که از معمارى منحصر به فردى برخوردار مى‏باشد، بر روى صفحه‏اى با پلان شش ضلعى منتظم قرار گرفته و دیواره‏ها بر روى سه ضلع از شش ضلع صفحة زیرین و به صورت یک در میان احداث شده که در ارتفاع هشت مترى به هم رسیده و یک مثلث متساوى الاضلاع را تشکیل مى‏دهند که این مثلث، خود متشکل از شش مثلث متساوى الاضلاع مى‏باشد. جنس مصالح به کار رفته، بتن مسلح و عادى مى‏باشد و سنگ قبر، به شکل قاعدة یک هرم شش ضلعى است که دقیقاً در وسط صفحه و زیر مثلت انتهایى دیواره‏ها واقع گشته است.

این آرامگاه، در ناحیة جنوب غربى سبزوار در محلة سبریزـ که در قدیم اسفریس نامیده مى‏شد ـ قرار دارد و به مزار سبریز و پیر حاجات نیز معروف است.

ابن ابى طیّب، از عالمان دورة غزنوى بوده و تفاسیرى بر قرآن نگاشته است. بعد از فوت، او را در سبزوار به خاک سپرده و بنایى بر آرامگاه وى ساخته ‏اند. در کتاب مطلع الشمس، دربارة بناى مقبرة ابن ابى طیّب آمده است: «مزار دیگر در داخل شهر، در سمت جنوب واقع است و معروف به پیر حاجات مى‏باشد و بقعه‏اى از خشت و گل دارد، مشتمل بر چهار شاه‏نشین از چهار سمت و درِ بقعه از طرف شمال است. در این محل هیچ دیده نمى‏شود؛ حتى حصیر و چراغ».

متأسّفانه این آرامگاه به هنگام احداث خیابان رضوى، ویران شده و تنها سه دیوار آن بر جاى مانده است.

مقامات موزه امیدوارند که تلاش ها برای بازسازی این مکان تاریخی آن را برای گردشگران جذابتر نماید.

کار احیای مقبره آصف بن برخیا در اوش که در قرن هفدهم در پای کوه سلیمان ساخته شده و اکنون بخشی از مجتمع موزه ملی باستان شناسی است در حال به پایان رسیدن است. کار بر روی این مقبره از اوائل تابستان امسال آغاز شده است و قرار است در 31 اوت روز استقلال این کشور به پایان برسد.

این آرامگاه در بالاى تپّه ‏اى در خارج از روستاى مزار، در 5 کیلومترى قبلگاه شهر بجستان از توابع گناباد واقع شده است.

ساختمان آرامگاه که در سالیان اخیر تعیر شده، شامل سردر، ایوان، شبستان و اتاق مرقد است. هستة مرکزى بقعه که اتاق مرقد است به ابعاد 6×6 متر مى‏باشد و درِ آن از جانب جنوب غرب باز مى‏شود و توسّط سه پلّکان به ایوان آن که به ابعاد 3×7 و ارتفاع 5 متر است راه مى‏یابد.

این مجموعه، در مرکز شهر مشهد مقدّس واقع شده و یکى از باشکوه‌ترین و وسیع‌ترین مجموعه‏هاى آرامگاهى جهان اسلام است که طى قرون متمادى بر مزار حضرت امام على بن موسى الرضا ‰ ، شکل گرفته و آثار تاریخى و هنرى ارزشمندى از قرون مختلف در بردارد.

تاریخچة ساختمان: در سال 203 و به قولى 202 هـ . ق، با شهادت امام رضا ‰ ، پیکر مطهّر وى را در بقعه‏اى که بر گور هارون الرشید بنا کرده بودند، به خاک سپردند. این بقعه، در باغ «حمید بن قحطبه» در روستایى به نام «سناباد» نزدیک نوغان در حدود دو تا چهار فرسنگى طوس واقع بود. با توجّه به این روایت، نخستین بناى آرامگاه، همان بقعة هارون الرشید باید باشد که توسّط مأمون عبّاسى بنا گردیده بود.

در بیست کیلومترى شمال خاورى شهر سارى، در انتهاى روستا و میان قبرستان عمومى، دور درختى را پارچه سبز زده اند و مدّعى اند در گذشته این محل امامزاده اى مدفون بوده است. اما این ادّعا تاکنون ثابت نشده و در هیچ یک از منابع و حتّى در کتاب فرهنگ جغرافیایى آبادیهاى کشور به ثبت نرسیده است.

مشهور به «شاهزاده ابراهیم و شاهزاده محمّد»، بقعة باشکوه و بسیار زیبا و با عظمت این امامزادگان در روستاى زیارتگاه، 15 کیلومترى جنوب شهرضا در سر راه شیراز، واقع است و به «شاهزاده ابراهیم و شاهزاده محمّد» مشهور است.

بقعه، شامل ایوان، گنبد، حرم، ضریح و چندین حجره مى‏باشد که ایوان مرتفع آن به ابعاد 6×5 و ارتفاع هشت متر در جانب جنوب واقع شده و داراى طاق جناغى می‌باشد. در طرفین آن، دو اتاق کوچک تعبیه شده و در انتهاى آن راه پلّه‏اى است که به طبقة دوّم ایوان و توسّط پنج پلّکان به درِ ورودى ایوان جنوبى راه مى‏یابد. این بنا در سالیان اخیر مرمّت و کاشى‏کارى شده است.

این مصاحبه در دفتر مرکزی موسسه دائره المعارف بقاع متبرکه در قم انجام شد که در اینجا متن کامل ان تقدیم می شود:

بقاع متبرکه از دیرباز مورد توجه ویژه مردم متدین بوده و به تعبیری، «بارانداز روحی و معنوی» آحاد مردم در مناسبت های مختلف هستند.

در کنار این نقش مهم و کم نظیر، فراوانی این بقاع و برخی ابهامات تاریخی پیرامون صحت نسب تعدادی از آن ها، ضرورت تحقیقات همه جانبه در این زمینه را نمایان می سازد. گروهی از فضلای پرتلاش در مؤسسه تحقیقاتی بقاع متبرکه، سعی در تدوین دائرة المعارف جامعی پیرامون بقاع متبرکه کشور دارند.

گروه علمی - فرهنگی افق حوزه، جهت آشنایی خوانندگان محترم با آخرین یافته های تحقیقاتی این فضلا و روند تدوین دائرة المعارف مذکور، گفت وگویی با جناب حجة الاسلام والمسلمین محمدمهدی محمدی فقیه (بحرالعلوم) انجام داده است که مشروح آن، در ذیل تقدیم حوزویان ارجمند می گردد.

بقعة این امامزاده در 12 کیلومترى شهر گلپایگان، کنار راه گلپایگان به خوانسار، در روستاى وانشان واقع شده است.

بقعه، داراى منظره‏اى بدیع و گنبد هرمى شکل بلند دوازده ترک مى‏باشد که بى‏نهایت جالب توجّه است. کتیبة این بقعه بر روى لوحة سنگ مرمرى نقر شده است. از مطالعة متن این کتیبه چنین معلوم مى‏شود که شاهزاده ابوالفتوح از فرزندان امام موسى کاظم(ع) است.

چابهار بهشت گمشده ایران است. خلیجی که کمتر بین ایرانیان شناخته شده  اما زیبایی های طبیعی اش آنقدر زیاد است که این منطقه را جزو بی نظیرترین مناطق گردشگری دنیا محسوب کرده است. در این نوشتار به تعدادی از این جاذبه های طبیعی اشاره می کنیم.

این مقبره در 500 مترى شمال غرب روستاى قلعه نو، در 15 کیلومترى مرکز بخش جزینک، در بالاى تپّه‏اى به ارتفاع هشت متر واقع شده و چشم انداز آن جالب است.

ساختمان مقبره که در اواخر دوره قاجاریّه ساخته شده، مربوط به یکى از سادات محترم و با نفوذ منطقه به نام سیّد پادشاه حسینى است که داستان‏هایى درباره او بر سر زبان‏هاى اهالى است.

کلیسای مریم مقدس در ارومیه واقع شده است و برخی از تاریخ شناسان این کلیسا را دومین کلیسای بزرگ جهان پس از کلیسای بیت‌لحم فلسطین می‌دانند. کلیسای ننه مریم نه نیمکت دارد و نه جایگاهی برای اعتراف و وعظ کشیش. سرت را که خم می‌کنی تا از در کوتاه کلیسا داخل شوی، چشمت به تابلویی می‌افتد که در آن نوشته: نعلینت را از پا بیرون کن، مکانی که در آن ایستاده‌ای مقدس است.

در شهر بسطام جنب قبر بایزید بسطامى، بقعه‌اى بسیار معروف به نام بقعهٔ امام‌زاده محمد (ع) وجود دارد که بنا به روایتى، محل دفن فرزند امام صادق (ع) یا نوه او است.

بقعهٔ‌ اما‌م‌زاده محمد شبیه گنبدى است که در فاصله ۱۵ کیلومترى سمت شمال آن ساخته شده و تقریباً قرینهٔ یکدیگرند.

امامزاده قاسم یکی از بناهای تاریخی استان لرستان در غرب ایران است که قدمت آن به قرن هشتم هجری و دوره ایلخانی می رسد. این آرامگاه ، در روستای امام زاده قاسم در دهستان چاپلق ( گاپله ) از توابع شهرستان ازنا و در دشت جاپلق واقع شده است . نام این روستا نیز برگرفته از همین امامزاده می باشد.