مزارات ایران و جهان اسلام

در روستاى شیلگان از توابع بخش لطف آباد شهرستان درگز، قبّه و بارگاهى جلب توجّه مى‏کند که از گوشه و کنار شهرستان و حتى دیگر شهرها، زائرانى را در طول سال پذیرا است. ساختمان بقعه بنایى با شکوه و مجلّل است که، داراى صحن وسیع، گنبدى مرتفع و فاقد تزیینات و کاشی‌کارى، گلدسته و مناره‏اى بزرگ و بلند به ارتفاع تقریبى 20 متر، ایوان، حرم، مسجد مى‏باشد. تاریخ احداث بقعه معلوم نشده است، اما گمان مى‏رود که مربوط به دورة صفویّه باشد که پس از آن، مرمّت و بازسازى شده و هنوز هم ادامه دارد.

به اعتقاد اهالى، وى محمّد الدیباج بن امام جعفر صادق ‰ است که در سال 203 هـ . ق در سن 57 یا 59 سالگى به دست مأمون در جرجان = گرگان به شهادت رسیده است.

بقعة این امامزاده در 500 مترى جنوب روستاى حضرت سلطان، در 5/3 کیلومترى غرب مرکز بخش نوخندان از توابع درگز واقع شده و مشهور به «حضرت سلطان» است.

ساختمان بقعه که چندین بار مرمت شده داراى صحن، حیاط، مسجد و زایر سرا، حرم و گنبد است. به اعتقاد اهالى امامزاده حضرت سلطان از نوادگان امام جعفر صادق ‰ مى‏باشد. در جزوه‏اى که از سوى اداره آموزش و پرورش شهرستان درگز پخش شده، بنا را متعلّق به سلطان محمّد تکش سلجوقى مى‏داند که در خراسان فرمانروایى داشته و بر برادرش ملک شاه خروج مى‏کند و در لشکر کشى ملک شاه به خراسان، مغلوب و نابینا و مدّتى بعد در اینجا در مى‏گذرد.

این آرامگاه در یک کیلومتری غرب آبادی حضرت سلطان، در هفت کیلومتری غرب بخش نوخندان و در 17 کیلومتری شمال غرب شهر درگز واقع شده است.

ساختمان قدیمی آرامگاه که از آثار دورة تیموریان است، به صورت یک چهار طاقی گنبدی است که از سنگ لاشه و ملاط گچ و ساروج ساخته شده و گنبدی ناری یا عرقچینی بلند در بالای آن قرار دارد. چهار زاویة بنای داخلی را با ایجاد چهار گوشواره به دایره تبدیل نموده‌اند تا بدین وسیله گنبد بنا را بر آن استوار سازند. مدخل اصلی بنا در جانب مغرب قرار دارد و در دو طرف آن دو اتاق وجود داشت که متاسّفانه بر اثر مرور زمان و کم توجّهی ساختمان آن فرو ریخت و خوشبختانه در سال 1373 توسّط سازمان میراث فرهنگی مرمّت اساسی شد.

این آرامگاه در میان روستاى شیخ‌ها در سى کیلومترى شمال غربى مرکز بخش نوخندان از توابع درگز خراسان رضوی واقع شده است.

 شالوده بنا از سنگ لاشه و ملاط گل و خشت و گل است و بیش از سه قرن قدّمت دارد. شیخ عبدالرحمن را از نوادگان
ابو حنیفه مى‏دانند. از بناى کنونى او اطّلاعى حاصل نشد و معلوم نگشت که منظور کدام ابو حنیفه است. اهالى بنیانگذار آبادى را شیخ عبدالرحمن مى‏دانند از اینرو نام آن راشیخ‌ها گذاشته ‏اند.