- جمعه ۲۸ شهریور ۹۳
این گنبد در روستاى نیاق، در 16 کیلومترى قزوین و در نزدیکى امامزاده سلطان ویس قرار دارد. این بنا، بنایى با نماى هشت ضلعى است که طول هر ضلع آن از خارج 80/2 متر است. در زاویه هر دو ضلع، برجستگىاى وجود دارد که به صورت دور قاب هر ضلع در آمده است. قسمت ازاره بنا از سنگ و بقیه آن با آجر ساخته شده است. نماى خارجى بنا هیچ گونه تزئینى ندارد و تنها در قسمت بالا، یک رج آجرکارى که در امتداد جرزهاى نبش با برجستگى کمترى بالا رفته، شکل یک قوس و طاق نماى تزئینى را به وجود آورده است. در وسط سه ضلع از هشت ضلع بنا، سه درِ ورودى تعبیه شده است که در بالاى دو درِ شمالى و غربى، قوسى تیزه دار و در اطراف آنها، قاب مستطیل شکلى قرار گرفته است. درِ شرقى، در حال حاضر، با لاشه سنگ مسدود شده است. در اطراف این در، قاب مستطیل وجود ندارد. در بالاى این در ـ بر روى دیوار ـ آثار یک سردرِ هلالى شکل تزئینى مشاهده مىشود که در حال حاضر، جز طرح قوس آن، که با ملاط گچ ساخته شده، چیز دیگرى از آن باقى نیست.
در حال حاضر، بر بالاى بنا، بقایاى پوشش گنبد مدورى به چشم مىخورد. به نظر مىرسد، گنبد اوّلیّه دو پوسته بوده است و پوشش دوّم آن، احتمالاً، مخروطى بوده است. در قسمت بالاى بنا، در حد فاصل پوشش اوّل و دوّم، گذشته از آجر، در پایه گنبد قدرى سنگ لاشه نیز به کار رفته است.
در داخل بنا و در وسط هر ضلع، طاق نمایى با قوس تیزه دار قرار دارد.
طاق نماهاى مزبور، از سطح ضلعهاى هشت ضلعى برجستهتر هستند و در
هر کنج جرزها، به همان صورت که در خارج برجسته هستند، در داخل نیز
برجستگى دارند. در حد فاصل هر دو طاق نما و در بالاى جرزهاى هر کنج،
قالبى گچى تعبیه گردیده است که داخل آن را با آجر پر کردهاند. به این
ترتیب، طرح هشت ضلعى را به کمک طاق نماها و پا باریکها به یک طرح
دایره تبدیل کردهاند تا بتوان از آنجا اولین رج آجر چینى گنبد را آغاز کرد. در داخل
بنا، به جز محرابى ساده و قسمتى سفید کارى گچى، چیز دیگرى دیده نمىشود.
محوطهاى که بنا بر روى آن ساخته شده است، صفّهاى است که در
دوران آبادانى وسعت بیشترى داشته است. احتمال دارد سردابى نیز در زیر
بنا وجود داشته باشد. این بنا با توجه به شیوه معمارى آن، ممکن است
آرامگاهى مربوط به قرن ششم یا هفتم هجرى بوده باشد.
- ۱۰۵۲
- ادامه مطلب
