- دوشنبه ۲۴ شهریور ۹۳
بقعة این امامزاده در جنوب شهر سبزوار و در ضلع جنوبى خیابان رضوى واقع شده و بنایى با شکوه است که محوّطة آن نسبت به خیابان، مرتفعتر است. پیشتر، در این محل که در بیرون حصار و باروى شهر واقع بوده، گورستان عمومى سبزوار قرار داشته است. بناى امامزاده، داراى چهار ایوان کاشی‌کارى در چهار طرف است. در ایوان غربى با خط ثلث متوسّط، آیة شریفة «اللَّه نور السموات...» و آیة «أذن اللَّه أن ترفع...» نوشته شده است.
در سردر ایوان غربى، نام امامزاده «السلطان شعیب بن موسى بن جعفر » با خط نستعلیق سفید، در زمینة کاشى لاجوردى نقش بسته است و در طرف راست، عبارت «بانی حاج سیّد أبو القاسم آل احمد» و در سمت چپ، عبارت «ساعى، حاج سیّد قاسم صفارى» دیده مىشود. این کتیبهها، همگى مربوط به تعمیرات و تزیینات بنادر قرن اخیر است.
سردر جنوبى حرم امامزاده، با کاشى کار شده و در بالاى سردر، با خط نستعلیق، عباراتى نوشته شده است. کف حرم، سیمانى و به سبک سنگ نما ساخته شده است. بلندى حرم، در حدود 10 متر است و چهار نورگیر، روشنایى آن را تأمین مىکند. بخش وسیعى از دیوارة حرم و ایوان، آیینه کارى است. ضریح امامزاده، در وسط حرم قرار دارد و از نقره، با ستون‌هاى مطلّا ساخته شده است. بر بالاى بقعه نیز گنبدى زیبا و با شکوه کاشی‌کارى شده با کتیبة قرآنى ساخته است. علاوه بر این، بناى امامزاده داراى دو مناره است که تا ارتفاع پنج مترى به صورت مربّع است و بعد از آن، به شکل هشت ضلعى و در آخر به استوانهاى تبدیل شده است. مأذنه در انتهاى قسمت استوانهاى شکل منار قرار دارد و ارتفاع کل مناره، حدوداً 15 متر است.
اصل بناى امامزاده، احتمالاً از دورة صفوى است که در قرن اخیر بازسازى و تزیین و تعمیر گردیده است.
نسب شریف: همچنان که اشاره شد، طبق نوشتة سر درب بقعه، شخص مدفون در بقعه، شعیب بن موسى بن جعفر معرّفى شده که ظاهراً این قول از کتاب بحر الأنساب اقتباس شده است. بر این اساس، مرحوم شیخ ذبیح اللَّه محلاتى مىنویسد:
«شیعب بن موسى در خارج از شهر سبزوار است»
علّامة رجالى، شیخ على نمازى نیز مىنویسد: چنان که مشهور است، شعیب بن موسى در سبزوار مدفون است.
مرحوم سیّد مصطفى تفرشى در کتاب بدایع الأنساب مىنویسد:
«شعیب بن امام موسى در خارج شهر سبزوار بقعه دارد. در کتب انساب نیافتم شاید از احفاد امام موسى کاظم باشد». بنابراین، معلوم مىگردد که صحّت انتساب نزد مورّخان و محقّقان مورد تردید است زیرا نقل این انتساب از کتاب بحر الأنساب، به جهت عدم مستند و معتبر بودن کتاب مزبور، فاقد اعتبار و ارزش است. از طرفى، امام موسى کاظم فرزندى به نام شعیب نداشته و در میان نوادگان آن حضرت نیز
تا قرن چهارم و پنجم، شخصى به نام شعیب پیدا نشده است. از این‌رو، شخص مدفون در بقعه، نمىتواند از سادات موسوى باشد. بلکه احتمال قوى دارد که وى شعیب بن موسى بن یحیى بن أحمد بن موسى الثانى بن عبداللَّه بن موسى
الجون بن عبداللَّه المحض بن حسن المثنى بن امام الحسن باشد که با نه واسطه، به امام حسن مجتبى سلسله
نسب مىرساند. تاریخ وفات و محل دفن او در منابع موجود ذکر نشده اما احتمال دارد که وى در ثلث آخر قرن چهارم وفات کرده باشد.
بقعة این امامزاده به شماره 1315 و در تاریخ 27/10/1355 به ثبت آثار ملّی و تاریخی رسیده است.
- ۳۷۹۵
- ادامه مطلب
