مزارات ایران و جهان اسلام

وى پس از وفات عموى بزرگوارش، سیّد ابوطالب یحیى هارونى، پیشوائى شیعیان زیدیّه را در تنکابن و رودسر و لاهیجان به عهده گرفت. مدفن او در آبادى (جزما) گزما در منطقه کوهستانى دو هزار تنکابن است. امروزه این قریه به افتخار مدفن این سیّد جلیل القدر حسنى به قریه امامزاده قاسم نامگذارى شده است.^([1])

سیّد ظهیر الدّین مرعشى در ثبت وقایع 889 هـ .ق مى نویسد: ماموریتى در آن نواحى داشته و در قریه مزبور اقامت نمودم و از آن مزار مبارک زیارت کردم.^([2])

مصطفى خلعت برى لیماکى درباره مدفن سیّد ابوالقاسم در روستاى جزما مى نویسد:

«این بقعه از آنِ سیّد ابوالقاسم فرزند مؤید بالله (مدفون در لنگا) مى باشد و در روستاى جَزما به فتح جیم، از توابع دهستان دو هزار قرار دارد.

بناى اصلى بقعه، اتاقى به ابعاد هفت در پنج متر که مصالح اصلى آن سنگ و گل با بامى لت پوش بوده، مسجدى به آن متصل است.^([3]) ضریحى چوبى و مشبک در وسط اتاق است که چهارچوب قطور بالاى آن پر نقش و بدنه آن ظاهراً به سرقت رفته و از بازسازى آن زمان زیادى نمى گذرد. یک ستون افقى که واشان ها بر روى آن قرار گرفته، بر روى ستونى عمودى با سرى دهان اژدرى استوار است. سقف درون بقعه واشان کشى و سر واشان هاى بیرون کار، زیبا و در سه طبقه است.

درِ ورودى بقعه از درون مسجد باز مى شود. این در بزرگ و پر نقش را باید از ظرایف هنرى مازندران دانست.»^([4])

صاحب کتاب مرآة البلدان در باره بقعه امامزاده ابوالقاسم جزما مى نویسد:

«از جمله امامزاده هاى واجب التعظیم تنکابن، امامزاده قاسم است که داراى درى منبت و خط آن به طور حجارى کنده شده، قریب پانصد سال است که این در ساخته شده و هیچ عیب نکرده، منبّتها به حال خود باقى مانده است.»^([5])