- شنبه ۲۹ شهریور ۹۳
بقعه این امامزاده در دو کیلومترى خارج از روستاى یله گنبد، بر بالاى کوهى مشرف بر روستا با چشم انداز مناسب، در 39 کیلومترى شمال باختر قزوین و 6 کیلومترى شهر کوهین واقع شده است.
بنایى ساده از خشت و گل است که ابعاد آن 4×5 متر و در میان ان صورت قبرى قرار دارد که روى آن را پارچه سبز نهادهاند. این بنا اخیرا از سوى اهالى مرمّت شده اما در کتاب فرهنگ جغرافیایى استان قزوین بنام
امامزاده یله گنبد و امامزاده قاسم معرّفى شده است. در هر صورت از هویّت شخصیّت مدفون اطّلاعى حاصل نشد.[1]
دکتر پرویز ورجاوند درباره این بقعه مىنویسد: «یله گنبد در سمت راست
جاده، قزوین ـ رشت قرار دارد و از داخل جاده بناى مزبور بر فراز یک رشته
از ارتفاعات مشاهده مىشود. از قزوین تا دو راهى ده «بوئینک» 27 کیلومتر،
و از اوّل جاده خاکى تا محلى که مىتوان با ماشین طى نمود حدود 5/6
کیلومتر و از آنجا تا پاى بنا نیز نزدیک به 5/3 کیلومتر راه است. براى رسیدن
به پاى بنا باید مسیرى را که در طى آن تپّه و ماهورهائى چند است پشت سر گذارد.
موقعیّت بناى یله گنبد چنانست که بر قسمتهاى وسیعى از نواحى اطراف
خود مسلط مىباشد. بناى یله گنبد از جهت شکل ساختمان با توجّه به
چگونگى دیوار خارجى آن، بنائى است خاص و جالب توجّه. طرح بنا به
صورت مدور است. روى نماى خارجى آن پنج برجستگى به صورت
جرزهاى مدور و یا ستونهاى مدور ـ قرار دارد. در ورودى بنا بطرف تپّه
ماهورها و به جانب شرق قرار دارد. ورودى مزبور در میان یک جلوخان
مستطیل شکل واقع شده است. بالاى ورودى با یک رج آجر چینى به
صورت یک پیشانى دو طرفه شیروانى شکل در آمده است. شکل کلى بنا به
صورت برج مدور و استواهاى شکلى است که در قسمت ورودى دیواره برج
قطع شده و به صورت صاف در آمده است. پوشش زیرین بنا به صورت گنبد
آجرى مخروطى شکل در میان دیوارهاى جانبى برج مشاهده مىگردد.
چنانکه دیواره برج مدور به طور مستقیم در اطراف گنبد آجرى بالا رفته و
کمى از سطح بالاى گنبد نیز بلندتر است. محیط پائینى برج کمى بیشتر از
قسمت بالا آنست. قطر دیوار نستبا زیاد و نزدیک به یکمتر است. تنها
مصالحى که براى ساختن برج به کار برده شده عبارتست از سنگ لاشه که با
دقت و نظم خاصى بر روى هم استوار شده است. قسمتى از دیوار سنگى که
در دو جانب در ورودى واقع است به نحو کاملا ماهرانهاى مستقیم و شاقولى
ساخته شده است. همانطور که در بالا گفته شد، تنها گنبد واقع در میان
دیوارهاى برج مدور و یک رج آجر چینى سردر ورودى با آجر ساخته شده
است. از وضع کلى بنا چنین بر مىآید که گنبد آجرى مىبایست جدیدترین
قسمت بنا باشد.
در بین اهالى چنین معروف است که این بنا محل دفن یل و قهرمانى بوده
که بر اثر نبردى در آنجا به شهادت رسیده و بخاک سپرده شده است.
شخصیّت و نام این قهرمان روشن نیست. در حال حاضر کف بقعه توسّط
جویندگان گنج کنده شده و به صورت گودالى در آمده است.
در مجموع باید گفت که بناى مزبور با همه آنکه بسیار ساده و ابتدائى
ساخته شده است با اینحال از نظر شکل کلى حائز اهمیّت است.»[2]
- ۱۱۴۲
- ادامه مطلب
